Μικροταινίες Χειρογράφων

Το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών έχει στην κατοχή του δύο αρχεία μονα­δικά ανά τον κόσμο, ευγενική παραχώρηση – ευλογία των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους στο Ίδρυμα:

  • Το αρχείο μικροταινιών (microfilms) από περίπου 9.100 χειρό­γραφα των βιβλιοθηκών των Ιερών μονών του Αγίου Όρους, και
  • Το αρχείο περίπου 4.000 διαφανειών (slides) από μικρογραφίες των εικονογραφημένων χειρογράφων των Ιερών μονών του Αγίου Όρους.

Το πρώτο αρχείο περιλαμβάνει σήμερα εννέα χιλιάδες εκατό (9.100) περίπου μι­κρο­ταινίες (films) από δεκαεννέα (19) μονές καί τρεις ( 3 ) σκήτες του Αγίου Όρους. Για να διαφανεί το μέγεθος αυτού του αρχείου αρκεί να σημειωθεί ότι υπερτερεί αριθμητικά του συνόλου των αντίστοιχων αρχείων μικροταινίων και ψηφιο­ποιη­με­νων συλλογών ελληνικών χειρογράφων σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ειδικότερα, η κατανομή των μικροφωτογραφημένων χειρογράφων κατά Μονές και Σκήτες είναι κατά αλφαβητική σειρά η ακόλουθη:

Αρχείο Χειρογράφων
Μονή/Σκήτη Αριθμός χειρογράφων
St. Paul 95
Vatopediou 1400
Gregoriou 190
Dionysiou 660
Docheiariou 266
Esfigmenou 150
Zografou 115
Iveron 935
Karakallou 330
Koutloumousiou 390
Konstamonitou 73
Great Lavra 2085
Xenophon 93
Xeropotamou 314
Panteleimon 700
Pantocrator 152
Skete of St. Demetrios 35
Σκήτη Αγίου Παύλου 9
Skete Kyriakou of St. Anna 400
Stavronikita 90
Philotheou 140
Hilandar 146

Επίσης στο Αρχείο Χειρογράφων του ΠΙΠΜ ανήκουν και μικροταινίες από χειρόγραφα της:

  • Ιεράς Μονής Βλατάδων (93 μικροταινίες)
  • Εθνικής Βιβλιοθήκης της Σόφιας ( 22 μικροταινίες )

Το αρχείο των μικροταινιών περιλαμβάνει αντίγραφα, στην πλειονότητά τους στην ελληνική και σε ένα μικρότερο μέρος τους στη σλαβονική γλώσσα ( κυρίως των μονών Ζωγράφου και Χιλανδαρίου ).

Η φωτογράφιση των χειρογράφων όλων των ανωτέρω μονών, ξεκίνησε αμέσως μετά την ίδρυση του ΠΙΠΜ και διενεργήθηκε από ειδικά κλιμά­κια, απο­τε­λού­με­να από φωτογράφους και ειδικούς επιστήμονες. Χρησιμοποιήθηκε αρνητικό ασπρό­μαυ­ρο φίλμ, 35 mmx 10 mDP. Σήμερα τα μικροφίλμς φυλάσσονται σε ειδικά κυτία, κυρίως πλαστικά και λιγότερα σε μεταλ­λικά, στο Τμήμα Χειρογράφων του ΠΙΠΜ.